नर्मदा परिक्रमा कळण्यासाठी ...

( अनुक्रमणिका )

नर्मदे हर ! माझी नर्मदा परिक्रमा असे शीर्षक दिले आहे कारण प्रत्येक परिक्रमावासीला सुरुवातीला ही परिक्रमा माझीच आहे असे वाटत असते . नंतर हळूहळू त्यातील "मी" पूर्णपणे गळून जातो आणि केवळ नर्मदा परिक्रमा तेवढीच शिल्लक राहते ! असो .

९५ किलोच्या एका भोगी अधिक मनुष्याला मात्र १६५ दिवसात केवळ ७० किलो चा योगी वजा साधक बनविण्याचे सामर्थ्य जिच्यात आहे तीच ही . . . श्री नर्मदा परिक्रमा ! 

२५ किलो वजनासोबतच तुमचे अनेक अनावश्यक विचार , विकार , वासना , सवयी , गरजा , भावना , कुसंस्कार , ईषणा ती नाहीशा करते . सबाह्याभ्यंतर तुम्हाला धुवून स्वच्छ , नितळ , निर्मळ , निखळ करते . परिक्रमेपूर्वीचा मनुष्य परिक्रमे नंतर आमूलाग्र बदलून गेलेला असतो .

सोबत मोबाईल न घेता , पैसे न घेता ,तीन हजार सहाशे किलोमीटर अंतराची , बहुतांश काळ नर्मदेच्या काठाकाठाने केलेली ,ही पायी परिक्रमा ... साडेपाच महिन्यात १५ जोड्या पादत्राणे झिजवणारा हा कठीण प्रवास . अगदी हातातील दंड ( काठी ) नर्मदेच्या पाण्यामध्ये बुडवत बुडवत केलेला . तोल गेला की कपाळमोक्ष निश्चित ! अशा ज्या पारंपारिक मार्गाने केवळ एक टक्का परिक्रमावासी व नागा साधू जातात ,त्या मार्गाची ही एक डोळस अंतर्यात्रा ... 

परिक्रमेदरम्यान रोज रात्री थोडेसे लिहून ठेवायचो मगच पाठ टेकायचो.अशा चार वह्या भरल्या .खरे सांगायचे तर अनुभव कथन हा शब्द चुकीचा आहे कारण अनुभव हा सापेक्ष असतो .परंतु सर्वजण मागे लागल्यामुळे त्यातील निवडक भाग सर्वांसाठी मांडतो आहे . हेतू हाच की त्यामुळे नर्मदा परिक्रमा नक्की कशी असते ते लक्षात यावे .

ही लेखमाला वाचून तुम्हाला नर्मदेविषयीच्या पौराणिक , ऐतिहासिक , भौगोलिक , नैसर्गिक , अध्यात्मिक ,पर्यावरण विषयक , आयुर्वेदिक , सामाजिक , सांस्कृतिक ,राष्ट्रीय ,आंतरराष्ट्रीय ,  स्थानिक , भाषीक , शास्त्रीय , राजकीय , दैवी , दुर्दैवी अशा अनेक अंगांची तोंड ओळख निश्चितपणे होणार आहे . प्रत्येकाला नर्मदा परिक्रमा करता येणे शक्य होईलच असे नाही . परंतु ही लेख माला वाचणाऱ्या प्रत्येक व्यक्तीला मानस परिक्रमा नक्की घडेल असा विश्वास वाटतो .

कलीयुगात अनेक देव आहेत परंतु ते प्रत्येक उपासकाला दिसतीलच असे नाही . नर्मदा मात्र अशी एकमेव देवता आहे जी साक्षात तुमच्यासमोर प्रकट रुपाने वहाते आहे .

आणि तिचे नाव घेणाऱ्या प्रत्येकाला ती अनुभूती देतेच . देते म्हणजे देतेच !

नर्मदे काठी बसून घराचे , प्रपंचाचे , कामाचे स्मरण करण्यापेक्षा प्रपंचामध्ये राहूनच , घरामध्ये बसूनच , सर्व कामे करता करताच अंतःकरणापासून नर्मदेच्या काठाचे चिंतन करणे कधीही श्रेष्ठ !

चला तर मग ! मनातील सर्व पूर्वग्रह बाजूला ठेवून आपण सर्वजण मिळून पुन्हा एकदा करूयात . . . नर्मदा परिक्रमा

 नर्मदे हर !

हर हर नर्मदे !

(वाचनाचा अधिक आनंद मिळवण्यासाठी कृपया सर्व लेख क्रमानुसार वाचावेत . प्रत्येक लेखाच्या आरंभी आणि शेवटी लेखांक दिलेला आहे .

टीप : मला एक डायरी व पेन फुकट देऊन लिहीण्यास प्रवृत्त करणारा अज्ञात दुकानदार व जाता येता " बाबा जी एक फोटू " म्हणत फोटो काढून मित्राच्या तोंडपाठ क्रमांकावर पाठविणाऱ्या शेकडो नर्मदातट वासी छायाचित्रकारांचे विशेष आभार मानले पाहीजेत . नुसत्या वर्णनाने प्रसंगचित्र उभे करण्या इतकी प्रज्ञा या पामरा जवळ खचितच नाही . चित्रे ते काम सोपे करतात .

 )

हाच लेख ऑडिओ स्वरूपात ऐकण्यासाठी या लिंक वर क्लिक करा  (टीप : सदर ऑडिओ ची गती कमी किंवा जास्त करण्याची सोय युट्युब मध्ये असते तिचा वापर करावा )

अनुक्रमणिका

नर्मदा कधी शांत असते तर कधी प्रफुल्लित !

त्या ठिकाणी उसळणारे तिचे खळाळते जल पाहून मग हृदयांतर्यामी वास करणारी सरस्वती देखील उफाळून येते आणि त्या नर्मदा मातेचे गुणगान करू लागते !

तुषारसागरे खळाळत्या जलात शोभते ।

धुवून द्वेषपाप हो जिचे सलील टाकते ।

मरावयास भीती त्या भयास पूर्ण भेदिते ।

नमू तुझ्या पदारविंदी माय देवी नर्मदे ॥

नर्मदे हर ! मातुगंगे हर ! जटाशंकरी हर! ओम नमः पार्वती पतये हर हर महादेव ! 

पुढील लेखांक